Të rejat

Lufta kundër segregimit në klasë: Lufta për mundësi arsimore të barabarta për fëmijët romë

Përfytyroni Lucian; një nxënëse e zgjuar, kurioze rome e kopshtit, e etur për të mësuar, për të bërë miq dhe për të qenë pjesë e një komuniteti. Por shkolla ku ajo shkon i privon asaj mundësinë për të bashkëvepruar me fëmijët jo-romë, mundësinë për të mësuar nga njëri-tjetri dhe për t’u rritur së bashku. Ky është realiteti i përditshëm i Lucias dhe i shumë fëmijëve romë në Reggio Calabria, Itali.

Fëmijët që hyjnë në një klasë ku 75% deri në 80% e bashkëmoshatarëve të tyre ndajnë prejardhjen e tyre etnike mund të tingëllojë si një mjedis mbështetës për disa, por çka nëse nuk është me zgjedhjen e tyre? Po sikur të jetë produkt i një sistemi që i veçon ata nga pjesa tjetër e studentëve në bazë të përkatësisë etnike? Ky është realiteti i ashpër me të cilin përballen nxënësit romë në Reggio Calabria, ku dy klasa janë kryesisht, pothuajse ekskluzivisht, të përbëra nga fëmijë romë.

Më 8 mars 2024, Qendra Evropiane për të Drejtat e Romëve, së bashku me Shoqatën Un Mondo di Mondi, paraqitën një ankesë në shkollë dhe në prefekturë. Numri aktual i nxënësve të shkollës është 813, me 115 romë. Pavarësisht se nxënësit romë përbëjnë vetëm 14,15% të të gjithë popullsisë së shkollës, këto dy klasa kanë një përqendrim joproporcional të nxënësve romë: një klasë kopshti në shkollën Salice në Arghillà Jugore, e cila përfshin 20 nxënës, 16 prej tyre romë (80%), dhe klasa e tretë e një shkolle fillore në shkollën Salice në Rosalì, me tetë nxënës, gjashtë prej të cilëve janë romë (75%). Megjithëse këto klasa nuk përbëhen vetëm nga nxënës romë, ato funksionojnë njësoj si klasat e segreguara, duke penguar përfshirjen dhe socializimin e tyre. Kjo prek kryesisht studentët romë, por po aq ndikon edhe studentët jo-romë të privuar nga një mjedis i larmishëm mësimor.

Këto klasa janë shndërruar pa dashje në klasa “geto”, një term që bie në kundërshtim të ashpër me parimet gjithëpërfshirëse të arsimit italian. Në të vërtetë, përbërja e këtyre dy klasave bie ndesh me objektivat e gjithëpërfshirjes të përcaktuara me ligjin numër 517 më 4 gusht 1977. Ky ligj shfuqizoi klasat e segreguaea, një trashëgimi e periudhës fashiste, dhe krijoi një sistem shkollor gjithëpërfshirës. Sistemi i ri mirëpriti studentët e klasave, etnive dhe kombësive të ndryshme shoqërore në klasa heterogjene pa ndarje apo dominim. Legjislacioni kombëtar më i fundit, Neni 45, Seksioni 3, Dekreti Presidencial nr. 394/99, dhe Qarkoren e Ministrisë nr. 2 datë 01.08.2010 vuri në dukje segregimin për të shmangur formimin e klasave me prezencë të përhapur të nxënësve nga vende të tjera. Duke pasur parasysh situatën në rrethin Arghillà, ky rregull duhet të zbatohet edhe për studentët romë, edhe nëse janë shtetas italianë.

Prandaj, duke ndjekur të dyja ligjet, ankesa e ERRC-së argumenton se është e nevojshme dhe urgjente ndryshimi i përbërjes së këtyre klasave, të cilat vazhdojnë prej disa vitesh në shkollë. Si hap i parë, shkolla “Radice Alighieri” duhet të rregullojë përbërjen e klasave duke siguruar që numri i nxënësve romë në çdo klasë të mos kalojë përqindjen e tyre të përgjithshme që korrespondon me praninë e tyre të popullsisë, e cila është 15%. Kjo do të thotë se në çdo klasë duhet të ketë maksimumi 3 nxënës romë. Kjo do të parandalojë që klasat të dominohen nga nxënës të margjinalizuar ose emigrantë. Për më tepër, komuna duhet të trajtojë segregimin duke siguruar një shërbim falas me autobus, në mënyrë që nxënësit romë të mund të shkojnë në shkolla të ndryshme. Shoqata lokale Un Mondo di Mondi duhet të informojë familjet lokale rome për këto ndryshime dhe të promovojë diversitetin në regjistrimin në shkollë.

Praktikat diskriminuese që janë zbatuar prej vitesh duhet të marrin fund për Lucian dhe të gjithë studentët romë në Reggio Calabria. Është koha për të siguruar që çdo fëmijë, pavarësisht nga përkatësia etnike, të mund të mësojë në një mjedis të larmishëm dhe gjithëpërfshirës. Çdo fëmijë, përfshirë Lucia, ka të drejtën për një arsim normal dhe të barabartë.

Burimi